W dyskusji na temat skutków zdrowotnych zanieczyszczeń powietrza najwięcej uwagi – słusznie, biorąc pod uwagę łączną wielkość emisji – poświęca się zanieczyszczeniom wydobywającym się z domowych pieców i kotłów, tzw. niskiej emisji. Jednak nie możemy zapominać, że mimo stosowania nowoczesnych filtrów, systemów odpylania czy odsiarczania spalin elektrownie węglowe także w znaczący sposób wpływają na środowisko i zdrowie mieszkańców. Szacuje się, że kilka tysięcy zgonów rocznie w Polsce spowodowanych jest zanieczyszczeniami z elektrowni. Emisja z elektrowni Kozienice przyczynia się statystycznie do ok. 650 przedwczesnych zgonów i m.in. ponad 14 tysięcy ataków astmy notowanych u dzieci rocznie. Dodatkowo emituje gazy cieplarniane nasilające i przyśpieszające zjawisko zmiany klimatu, będące największym zagrożeniem zdrowia publicznego współcześnie żyjących ludzi. Chcąc żyć w czystym, zdrowym środowisku należy dążyć do wygaszania istniejących elektrowni węglowych oraz zastępowania ich energią odnawialną, niewymagającą spalania paliw kopalnych - pamiętając, że jest to proces, który powinien uwzględniać zapewnienie sprawiedliwej transformacji dla osób pracujących w tym sektorze

– mówi Weronika Michalak z organizacji HEAL Polska.

Nie można dziś podporządkowywać rzek interesom energetyki wodnej czy węglowej. To myślenie rodem z XIX wieku a mamy przecież wiek XXI - czas pilnego wycofywanie się z węgla i ratowania cywilizacji ludzi przed skutkami gwałtownego kryzysu klimatycznego. To także najwyższy czas na ochronę wody pitnej w coraz bardziej suchym klimacie. Odpowiedź na ten kryzys jest jedna. W przeciwieństwie do elektrowni węglowych, ani słońce ani wiatr nie potrzebują do chłodzenia wody ani nie emitują gazów cieplarnianych. Co więcej, te technologie już teraz są tańsze od energetyki opartej na paliwach kopalnych

– argumentuje Radosław Gawlik, prezes Stowarzyszenia Ekologicznego Eko-Unia.

Zdrowa przyszłość dla nas i przyszłych pokoleń – to cel HEAL, czyli Health and Environment Alliance. Jest to sojusz ponad 70 organizacji członkowskich, reprezentujących lekarzy, pracowników służby zdrowia, pacjentów, ekspertów zdrowia środowiskowego i naukowców, którzy łącznie reprezentują 200 mln ludzi w 53 krajach Europejskiego Regionu WHO. HEAL jest organizacją non-profit, która analizuje wpływ środowiska na zdrowie publiczne, ze szczególnym uwzględnieniem obywateli Unii Europejskiej. Praca ekspertów z HEAL polega na promowaniu przyjaznych zdrowiu rozwiązań w zakresie kształtowania prawa i polityki oraz podnoszeniu świadomości na temat korzyści płynących z działań na rzecz zdrowia środowiskowego oraz regulacji chroniących osoby narażone na negatywne skutki zanieczyszczeń środowiska, a w Polsce głównie zanieczyszczeń powietrza i konsekwencje zmiany klimatu.

Od 2013 roku funkcjonuje HEAL polska. Dzięki monitorowaniu stężeń zanieczyszczeń powietrza, śledzeniu rozwiązań technologicznych oraz udziale w tworzeniu regulacji prawnych HEAL dąży do poprawy jakości powietrza na terenie całej Polski, a szczególnie w jej najbardziej zanieczyszczonych regionach. Otwarcie mówi także o wpływie licznych skutków na zdrowie publiczne oraz związanych z nimi wyzwaniach dla lekarzy oraz funkcjonowania całej służby zdrowia.

Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA od 1994 r. pracuje na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Prowadzi działania lokalne, ogólnopolskie a nawet międzynarodowe, służące ochronie przyrody, klimatu i obywateli przed działaniami wielkich korporacji. Wspiera też obywateli prowadząc interwencje środowiskowe i opracowując eksperckie raporty. Projekty „Zielona Wachta – Biuro Interwencji” i „Energia dla Klimatu” pomagają lokalnym społecznościom w uzyskaniu informacji i porad prawnych dotyczących inwestycji zagrażających naturalnemu środowisku. Tym samym wspiera obywatelskie prawo do współdecydowania o lokalizacji kopalni odkrywkowych, farm wiatrowych, elektrowni węglowych i atomowych itp. EKO-UNIA aktywnie promuje działania służące ochronie klimatu, takie jak rozwój energetyki obywatelskiej opartej o odnawialne źródła energii i jej oszczędzanie – efektywność energetyczną i budowanie oddolnej samowystarczalności i energetycznej OZE obywateli, wspólnot, firm i samorządów. Stowarzyszenie jest jednym z założycieli Koalicji Ratujmy Rzeki.

Kontakt:

Weronika Michalak, HEAL Polska
e-mail: weronika@env-health.org, tel: + 48 782 466 881
Radosław Gawlik, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
e-mail: rgawlik@eko.org.pl, tel: +48 605 037 417